Als u aan collega’s en klanten vraagt hoe zij Rosalie omschrijven, dan komen woorden als sociaal, empathisch en een goed luisterend oor naar voren. Door goed...
Battle of forms bij gebruik algemene voorwaarden: wat betekent dit?
Twee partijen (een leverancier en een afnemer) sluiten een (koop)overeenkomst. Bij de totstandkoming van die overeenkomst verwijzen beide partijen naar hun algemene voorwaarden verwijzen. Welke algemene voorwaarden zijn van toepassing? De problematiek rondom deze onduidelijkheid wordt ook wel “Battle of forms” genoemd.
De in de inleiding van deze blog genoemde situatie komt veelal voor. Partij A brengt een offerte uit voor de levering van lichtarmaturen aan partij B. Partij A verklaart in haar offerte haar algemene leveringsvoorwaarden op de te sluiten overeenkomst van toepassing. Partij B verklaart vervolgens bij de aanvaarding van de offerte haar eigen algemene inkoopvoorwaarden van toepassing. Eén overeenkomst met twee verwijzingen naar twee verschillende sets algemene voorwaarden. Welke algemene voorwaarden zijn dan van toepassing?
De wet
De Nederlandse wetgeving bepaalt:
“Verwijzen aanbod en aanvaarding naar verschillende algemene voorwaarden, dan komt aan de tweede verwijzing geen werking toe, wanneer daarbij niet tevens de toepasselijkheid van de in de eerste verwijzing aangegeven algemene voorwaarden uitdrukkelijk van de hand wordt gewezen.”
Als we deze wettekst toepassen op het hierboven genoemde voorbeeld, betekent dit dat indien partij B in haar aanvaarding van de offerte van partij A, (1) haar eigen algemene inkoopvoorwaarden van toepassing verklaart én (2) de toepasselijkheid van de algemene leveringsvoorwaarden van partij A uitdrukkelijk afwijst, de algemene inkoopvoorwaarden van partij B op de overeenkomst van toepassing zijn. Daarbij moet nog wel worden opgemerkt, dat het onvoldoende is om een standaardbepaling in de algemene voorwaarden op te nemen waarin de algemene voorwaarden van een wederpartij van de hand wordt gewezen. Partij B moet dus expliciet vermelden dat de algemene voorwaarden van partij A worden afgewezen.
Indien partij B alleen haar eigen algemene inkoopvoorwaarden van toepassing verklaart en dus niet de algemene leveringsvoorwaarden van partij A uitdrukkelijk afwijst, gelden de algemene leveringsvoorwaarden van partij A. In deze situatie heeft partij A namelijk als eerste naar haar algemene leveringsvoorwaarden verwezen waardoor deze van toepassing zijn. Dit wordt ook wel de ‘first shot-rule’ genoemd.
Beide partijen wijzen uitdrukkelijk af
Indien partij A een offerte heeft uitgebracht waarbij haar algemene leveringsvoorwaarden van toepassing worden verklaard en partij B aanvaardt deze offerte onder de voorwaarde dat haar eigen algemene inkoopvoorwaarden van toepassing zijn, kan partij A de toepasselijkheid van de algemene inkoopvoorwaarden van partij B uiteraard ook gewoon uitdrukkelijk afwijzen. De afwijzing van partij A van de toepasselijkheid van de algemene inkoopvoorwaarden van partij B, dient dan te worden
gezien als een nieuw aanbod van partij A om een overeenkomst te sluiten onder toepasselijkheid van de algemene leveringsvoorwaarden van partij A.
In een dergelijk geval geldt de hierboven vermelde wettelijke regeling niet langer, maar zal aan de hand van de overige gedragingen en mededelingen van partijen moeten blijken welke algemene voorwaarden van toepassing zijn. Wellicht dient dan de conclusie te zijn dat er in het geheel geen algemene voorwaarden van toepassing zijn.
Battle of forms bij internationale overeenkomsten
Indien partij A contracteert met een buitenlandse partij B, dient partij A erop bedacht te zijn, dat de ‘first shot-rule’ vaak niet van toepassing zal zijn. Zo geldt bijvoorbeeld in Duitsland de ‘knocked out-rule’. Dit betekent dat zowel de algemene leveringsvoorwaarden van partij A als de algemene inkoopvoorwaarden van partij B van toepassing zijn. Er wordt dan wel gekeken naar beide algemene voorwaarden en de bepalingen die tegenstrijdig zijn, worden buiten toepassing gelaten. De onderwerpen die daardoor niet langer worden geregeld in de algemene voorwaarden worden vervolgens geregeld naar aanvullend (internationaal) recht.
Indien wordt gecontracteerd met toepasselijkheid van het Weens Koopverdrag, geldt de first shot-rule ook niet. Voor alle duidelijkheid: het Weens Koopverdrag is een internationaal verdrag welke door meer dan 60 landen is bekrachtigd. Het Weens Koopverdrag geeft regels over de koop van roerende zaken tussen professionele partijen. Het Weens Koopverdrag hanteert ten aanzien van de Battle of forms de ‘last shot-rule’. Dit betekent dat indien op de koopovereenkomst het Weens Koopverdrag van toepassing is, het uitgangspunt is dat de algemene voorwaarden van de partij die er het laatst naar heeft verwezen, van toepassing zijn.
Tot slot blijft uiteraard voor het antwoord op de vraag welke algemene voorwaarden van toepassing zijn, van belang dat de algemene voorwaarden niet alleen van toepassing zijn verklaard maar ook aan de wederpartij ter hand zijn gesteld, indien dit voor de toepasselijkheid is vereist.
Meer weten?
Heeft u nog vragen over de problematiek rondom Battle of forms of heeft u andere vragen over algemene voorwaarden, neemt dan gerust contact met mij of mijn collega’s op.
