Na een procedure bij de rechtbank ligt er (eindelijk) een vonnis. De laatste beslissing van de rechter is dat dit vonnis ‘uitvoerbaar bij voorraad’ wordt verklaard. Wat houdt die term uitvoerbaar bij voorraad nu eigenlijk in? En kan die tenuitvoerlegging nog worden geschorst?
Ten uitvoerleggen van een vonnis
Nadat de rechter een vonnis heeft gewezen, kan deze aan de deurwaarder worden gezonden om ten uitvoer te leggen. De deurwaarder kan dan vervolgens tot executie van dit vonnis overgaan. Dit betekent dat de deurwaarder de nakoming van een in een vonnis uitgesproken veroordeling zal gaan afdwingen. De deurwaarder zal dit in beginsel doen door de persoon die of het bedrijf dat is veroordeeld te sommeren om aan het vonnis te voldoen.
Indien de persoon of het bedrijf het vonnis vervolgens toch niet nakomt, kan de deurwaarder overgaan tot het nemen van zogenoemde executoriale maatregelen. Deze executoriale maatregelen houden vaak in dat de deurwaarder beslag legt op de bankrekening, het inkomen of de inboedel van de persoon die of het bedrijf dat is veroordeeld.
Hoger beroep en uitvoerbaarheid bij voorraad
De situatie kan zich natuurlijk voordoen dat degene die veroordeeld is, het helemaal niet eens is met deze beslissing. Hij/zij zal dan hoger beroep tegen het betreffende vonnis instellen. Indien dat vonnis uitvoerbaar bij voorraad is verklaard – wat in 99% van de procedures het geval is – schorst dit hoger beroep niet de mogelijkheid om het vonnis ten uitvoer te leggen. Met andere woorden, ondanks het instellen van het hoger beroep kan het vonnis ten uitvoer worden gelegd.
Een voorbeeld. Een klant moet een geldsom aan u betalen, maar heeft dit niet gedaan. U bent een procedure bij de rechtbank gestart. De rechter heeft in een vonnis de klant veroordeeld tot het betalen van de geldsom en heeft het vonnis uitvoerbaar bij voorraad verklaard. Uw klant is het met dit oordeel van de rechter niet eens en stelt hoger beroep in. Zolang de rechter in hoger beroep niet een ander oordeel heeft gegeven, moet uw klant de geldsom betalen en kunt u – als hij dit weigert – dit via de deurwaarder afdwingen.
Mogelijke uitzondering: schorsing
Op deze regel van uitvoerbaarheid bij voorraad is een uitzondering mogelijk.
De wet biedt namelijk de mogelijkheid aan de persoon of het bedrijf die hoger beroep instelt, aan het Gerechtshof te verzoeken om de uitvoerbaarheid bij voorraad c.q. de tenuitvoerlegging van het vonnis te schorsen.
Maatstaven schorsing uitvoerbaarheid bij voorraad
Het Gerechtshof wijst een verzoek tot schorsing van de uitvoerbaarheid bij voorraad niet zo maar toe. De hoofdregel is nu éénmaal dat een partij die een uitvoerbaar bij voorraad verklaard vonnis heeft verkregen, in beginsel bevoegd is dat vonnis ten uitvoer te leggen. Deze hoofdregel geldt ook als er tegen het vonnis hoger beroep is ingesteld.
De rechtspraak in Nederland heeft al vele malen geoordeeld dat bij de beantwoording van de vraag of de tenuitvoerlegging van een uitvoerbaar bij voorraad vonnis dient te worden geschorst, rekening moet worden gehouden met de navolgende punten:
- degene die de opschorting verzoekt, moet belang hebben bij de door hem/haar verlangde schorsing van de tenuitvoerlegging;
- er moet een belangenafweging worden gemaakt. Bij deze belangenafweging dient te worden bepaald of het belang van degene die de opschorting verzoekt bij behoud van de bestaande situatie totdat in hoger beroep is beslist, zwaarder weegt dan het belang van degene die veroordeling heeft verkregen om deze veroordeling direct ten uitvoer te leggen, en
- bij voormelde belangenafweging dient de kans van slagen van het hoger beroep buiten beschouwing te worden gelaten.
Schorsing van de uitvoerbaarheid bij voorraad kan niet alleen in een hoger beroepsprocedure worden verzocht. Ook in een bodemprocedure na een kort geding procedure kan schorsing van de uitvoerbaarheid bij voorraad van het vonnis in kort geding worden verzocht. In dat geval gelden dezelfde maatstaven.
Geschreven door:
mr. Claudelle Schimmel-Blom.
Heeft u een vraag? Neem contact op.